Renata Wojciechowska
Uniwersytet Rolniczy, al. 29 Listopada 54, 31-425 Kraków
Zarys treści: Światło jest jednym z najważniejszych czynników środowiska, gwarantujących wzrost i rozwój organizmów autotroficznych na Ziemi. W fizjologii roślin szereg nazw procesów zależnych od światła łączy przedrostek foto-, stąd fotosynteza, fotomorfogeneza, fotoperiodyzm, fototropizm. W każdym z tych procesów uczestniczą złożone systemy fotopercepcji, wrażliwe na długość fali świetlnej, natężenie promieniowania, periodyczne następstwo okresów światła i ciemności w cyklu dobowym oraz czas trwania tego następstwa. Zaburzeniom mogą podlegać procesy rozwojowe zależne od małych natężeń promieniowania związanych z jasnością nocnego nieba. Światło latarń ulicznych może na przykład wywoływać niepożądane reakcje fotoperiodyczne związane z zaburzaniem sezonowości spoczynku pąków drzew i krzewów, kwitnienia roślin (rośliny dnia krótkiego) czy też zakłócaniem naturalnych rytmów okołodobowych (ruchy aparatów szparkowych, regulacja aktywności enzymatycznej, itp.). Zagrożeniem dla rytmów biologicznych roślin stają się coraz powszechniejsze w parkach i ogrodach aranżacje typu noc-światło-roślina, które generują bezpośrednie, całonocne oświetlanie/ podświetlanie roślin. W artykule zaproponowano sposoby zminimalizowania ryzyka uszkodzeń roślin przez sztuczne światło nocne w zielonych przestrzeniach publicznych i prywatnych.
Słowa kluczowe: zanieczyszczenie światłem, rośliny, fotoreceptory, ryzyko uszkodzeń.